اثرات انرژی جیره غذایی در دوره انتظار تحت استرس گرمایی، بر عملکرد و متابولیت های خونی گاوهای هلشتاین

محدودیت ماده خشک مصرفی و انرژی قبل از زایش، از مصرف زیاد خوراک که به احتیاجات وابسته است، جلو گیری کرده و موجب بهبود سلامتی و عملکرد مناسب تر بعد از زایش می شود. کاهش انرژی جیره با استفاده از علوفه ای مانند کاه گندم خرد-شده، که سبب رقیق شدن انرژی جیره می شود، باعث جلو گیری از مصرف بالای انرژی طی دوره قبل از زایش می شود. در این آزمایش تأثیر سطوح مختلف خوراک مصرفی در قبل از زایش بر عملکرد، برخی از صفات تولید مثلی و متابولیت های خونی گاوهای هلشتاین انتظار زایش تحت استرس حرارتی انجام شد. برای این منظور از 90 رأس گاو هلشتاین چند شکم زایش در قالب طرح اندازه گیری های تکرار شده در سه گروه آزمایشی 30 رأسی استفاده شد. گاوها بر اساس تاریخ احتمالی زایش 21 روز قبل از زایش وارد طرح شدند. برای تغذیه گاوها از جیره های کاملا مخلوط شده که بر اساس پیشنهادات انجمن تحقیقات ملی امریکا 2001 تنظیم شده بود استفاده شد. تیمارهای آزمایشی عبارت بودند از جیره شاهد 05/12%کاه (78/1 کیلوگرم) به 99/12 کیلو گرم خوراک کاملا مخلوط شده،گروه با خوراک محدود 94/0کیلو گرم کنسانتره به 92/9 کیلو گرم خوراک کاملا مخلوط شدهو جیره با مصرف آزاد خوراک با انرژی بیشتر شامل 88/1 کیلو گرم کنسانتره به 9/12 کیلو گرم خوراک کاملا مخلوط شده بر اساس ماده خشک اضافه گردید. میانگین حداکثر شاخص رطوبتی – دمایی در طول اجرای طرح 93/75 بود. نمونه گیری آغوز از اولین دوشش پس از زایش انجام شد و پس از آن نمونه های شیر به صورت هفتگی تا سه هفته بعد از زایش تهیه شد. مقدار تولید شیر گاوها از روز 3 بعد از زایش به صورت یک روز در میان تا روز 21 ، و بعد از آن به صورت ماهیانه تا پایان دوره شیردهی ثبت شد. اولین خونگیری گاوها در زمان ورود به طرح انجام شد و پس از آن 10 روز قبل از زایش، یک روز بعد از زایش، 10 روز بعد از زایش و هنگام خروج از طرح نمونه های خون جمع آوری شدند. نتایج نشان داد که تولید شیر تا 21 روز بعد از زایش تحت تأثیر تیمارها قرار گرفت (015/0=(p و تیمار با خوراک محدود دارای کمترین مقدار بود. میانگین تولید شیر تصحیح نشده در کل دوره و تصحیح شده برای 5/3 درصد چربی در 21 روز اول تحت تأثیر جیره های قبل از زایش قرار نگرفتند. علاوه براین، درصد کل مواد جامد در گروه شاهد بیشترین بود(005/0=(p. درصد و تولید چربی، درصد پروتئین، درصد و تولید لاکتوز، تولید کل مواد جامد شیر و ترکیبات آغوز تحت تأثیر جیره های قبل از زایش قرار نگرفتند. جیره های قبل از زایش اثر معنی داری بر تغییرات وزن بدن وتغییرات نمره وضعیت بدنی در قبل از زایش نداشتند، ولی در بعد از زایش بین تیمارها از نظر تغییرات وزن بدن و تغییرات نمره وضعیت بدنی تمایل به اختلاف معنی دار ( به ترتیب (057/0=(p و (093/0=(p ) مشاهده شد. غلظت گلوکز، انسولین و اسیدهای غیر استریفیه شده در قبل از زایش تحت تأثیر جیره قرار نگرفت، ولی غلظت بتا هیدروکسی بوتیریک اسید بین تیمارها دارای اختلاف معنی دار (04/0=(p بود. بعد از زایش غلظت انسولین و گلوکز بین تیمارها اختلاف معنی دار ( به ترتیب (03/0=(p و (005/0=(p ) داشت. فاصله زایمان تا اولین تلقیح، روزهای باز و درصد آبستنی بین تیمارها اختلاف معنی داری نداشت، ولی تعداد تلقیح به ازای هر آبستنی بین تیمارها تمایل به معنی داری داشت (065/0=(p. به طور کلی طبق نتایج این مطالعه به نظر می رسد که محدودیت خوراک مصرفی یا استفاده از کاه گندم خرد شده جهت کنترل انرژی مصرفی در قبل از زایش موجب پاسخ های بهتری در عملکرد،صفات تولید مثلی و متابولیت های خونی در گاوهای هلشتاین می شود.